Regionalna Izba Obrachunkowa „karci” burmistrza Szczawnicy, sfałszowano m.in. powierzchnię budynków, które są zwolnione z opodatkowania

Chcielibyśmy podziękować pracownikowi Urzędu Miasta w Szczawnicy za nadesłanie do redakcji raportu kontrolnego gospodarki finansowej Miasta i Gminy Szczawnica, w tym realizacji zobowiązań podatkowych oraz zamówień publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem działalności w latach 2014 – 2016.

Regionalna Izba Obrachunkowa to państwowy, zewnętrzny i niezależny organ kontroli i nadzoru jednostek samorządu terytorialnego oraz innych podmiotów określonych w ustawie, w zakresie gospodarki finansowej (budżetu) i zamówień publicznych.

Burmistrz Grzegorz Niezgoda dostał protokół kontroli, a w nim mnóstwo „nieprawidłowości w okresie objętym aktualną kompleksową kontrolą, osoby odpowiedzialne za ich powstanie oraz wnioski pokontrolne zmierzające do ich usunięcia i usprawnienia badanej działalności, przewidziane do realizacji przez kontrolowaną jednostkę”.

W otrzymanym mailu zwrócono uwagę na „opis nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 3”. „Nieprawidłowe prowadzenie w 2014 r. ewidencji na koncie pozabilansowym 980 – Plan finansowy wydatków budżetowych jednostki polegające na nierzetelnym ujmowaniu w ewidencji postanowień wynikających z dokumentów źródłowych”, czyli zarządzeń burmistrza. Osobą odpowiedzialną za powstałe nieprawidłowości jest inspektor w Referacie Finansowo-Budżetowym i Podatków.

Jednostki budżetowe zobowiązane są do prowadzenia rozbudowanej ewidencji pozabilansowej. Nieprawidłowości dotyczą konta 980 „Plan finansowy wydatków budżetowych”, a służy ono do ewidencji planu finansowego wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych. Na stronie Wn (winien) konta 980 ujmuje się plan finansowy wydatków budżetowych oraz jego korekty, a druga część Ma ujmuje trzy aspekty, a mianowicie równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych, wartość planu niewygasających wydatków budżetowych do realizacji w toku następnym i wartość planu niezrealizowanego i wygasłego.

Nieprawidłowe prowadzenia konta 980 polegają na błędach w planie finansowym Miasta i Gminy Szczawnica z roku 2014. Błędy dotyczą kilkuset tysięcy złotych. Czy osoba za to odpowiedzialna poniosła konsekwencje swojej nieuwagi, a może celowości w działaniach? Dokument liczy 26 stron, a nieprawidłowości jest naprawdę sporo.

Czytamy opis nieprawidłowości autorstwa Regionalnej Izby Obrachunkowej i nadziwić się nie możemy, a brakiem kompetencji osób odpowiedzialnych za budżet.

Skupmy się na opisie nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 7 – nieprawidłowe w 39 przypadkach (!) ujęcie dowodów księgowych w ewidencji księgowej na koncie 998 – Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego po dokonaniu wydatków, wg podziałek klasyfikacji budżetowej. Czym jest więc konto 998? Pojecie z zakresu księgowości, służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych, ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej danego roku budżetowego oraz w planie finansowym niewygasających wydatków budżetowych ujętych do realizacji w danym roku budżetowym.

A co to oznacza w praktyce? To, że należy sumiennie prowadzić np. zaangażowanie z umów. Można więc sprawdzić w każdej chwili stan realizacji umowy, czy zostają jakieś oszczędności po zakończeniu zadania itp. Na koncie 998 po stronie Ma wpisuje się zaangażowanie wydatków, czyli np. wartość umów, decyzji i postanowień, a do ich wykonania należy dokonać wydatków budżetowych w roku bieżącym. Osobą odpowiedzialną za powstanie nieprawidłowości jest inspektor w Referacie Finansowo-Budżetowym i Podatków. Zobaczmy na tabelę ze str. 8 i 9, która liczy sobie 39 pozycji (!). Po stronie Ma konta księgujemy to, co mamy zapłacić, natomiast po stronie Wn to, co zapłaciliśmy. I tak złamano zasadę funkcjonowania ww. konta określoną w załączniku nr 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r., a mianowicie: § 3. Ustalenie deficytu budżetu państwa oraz nadwyżki lub deficytu budżetu środków europejskich następuje na odrębnych kontach księgowych w zakresie faktycznie (kasowo) zrealizowanych podatkowych i niepodatkowych dochodów i wydatków budżetu państwa oraz na odrębnych kontach księgowych w zakresie faktycznie (kasowo) zrealizowanych dochodów i wydatków budżetu środków europejskich.

Na koniec RIO w sposób taktowny karci burmistrza i poucza, aby prowadził owe konto w sposób rzetelny, zgodny z zasadą funkcjonowania konta ww. Dużo treści, mało konsekwencji.

Opis nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 8 – nierzetelne sporządzenie sprawozdań budżetowych w 2014 r. Osoby odpowiedzialne to Burmistrz Miasta i Gminy Szczawnica, Skarbnik Miasta i Gminy oraz były pracownik Referatu Finansowo-Budżetowego i Podatków. Rzućmy okiem na tabelę na str. 10-11. Źródła dochodów Urzędu Miasta i dochody wg ewidencji księgowej są rozbieżne. Różnica w jednym przypadku obejmuje 2,70 zł, w innym zaś 12 zł. Faktycznie są to minimalne błędy, ale patrzymy dalej i widzimy różnicę na ponad 8 tys. zł, a nawet 63 tys. zł (!). W tym przypadku wątpimy, że winny jest zepsuty kalkulator. Pod koniec podsumowanie, jaki artykuł naruszono oraz pouczenie. Zobaczcie sami, cały dokument jest do wglądu.

Opis nieprawidłowości do wniosku pokontrolnego nr 9 – sporządzenie sprawozdań budżetowych z naruszeniem obowiązujących przepisów w sprawie sprawozdawczości budżetowej, co dotyczy nierzetelnego sporządzenia sprawozdań Rb-PDP z wykonania dochodów podatkowych oraz Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych za okres od początku roku do 31 grudnia 2012 r., 2013 r., 2014 r. i 2015 r. Osoby odpowiedzialne: Burmistrz Miasta i Gminy oraz Skarbnik Miasta i Gminy. Rb-PDP to sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych gminy lub miasta na prawach powiatu sporządzane za półrocze i rok Prawidłowe sporządzenie sprawozdania z wykonania dochodów podatkowych gminy lub miasta na prawach powiatu jest szczególnie ważne, ponieważ gmina może ponieść finansowe konsekwencje popełnionych w nim błędów (!). Sprawozdanie Rb-27S obrazuje źródła dochodów jednostki oraz ich realizację za określony okres. 8 pozycji nieścisłości. Jedna z nich dotyczy skutków obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy.

Zaniżono kwotę o ponad 47 tys. zł, a w argumentacji użyto fałszywych skutków dot. mienia komunalnego, którego właścicielem jest Urząd Miasta i Gminy, np. podano (sfałszowano) powierzchnię budynków, które są zwolnione z opodatkowania oraz błędnie wyliczono maksymalne stawki ustawowe dot. gruntów pozostałych. Co ciekawe, Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej w Szczawnicy również „pomylił się” w podaniu prawidłowej liczby powierzchni gruntów, budynków oraz wartości części budowli. Idźmy dalej, zaniżono wykazaną kwotę o niecałe 37 tys. zł, a w „skutkach obniżenia górnych stawek podatków obliczone za okres sprawozdawczy” i znów – nieprawidłowe wykazanie powierzchni budynków pozostałych zwolnionych z opodatkowania na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Szczawnicy oraz nieprawidłowe wykazanie przez Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej w Szczawnicy powierzchni gruntów i budynków i wartości części budowli.

Prawidłowość jest taka: w skutkach udzielonych ulg i zwolnień następuje podwyżka, a w skutkach obniżenia górnych stawek podatków – obniżka. Ciekawe, prawda? Nie mówimy tutaj o małych kwotach, ale o kilkudziesięciu tys. zł, które pochodzą od każdego mieszkańca Szczawnicy. Wniosek pokontrolny odnosi się znów do rzetelnego wykonywania sprawozdań.

O kolejnych nieścisłościach już niebawem.