PZU S.A liderem niedozwolonych praktyk stosowanych na rynku ubezpieczeniowym w obszarze likwidacji szkód komunikacyjnych?

LIST OTWARTY

Dotyczy wyeliminowania niedozwolonych praktyk stosowanych na rynku ubezpieczeniowym przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A w obszarze likwidacji szkód komunikacyjnych z obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Szanowny Panie Przewodniczący,

Pozwalam sobie wnioskować w Komisji Nadzoru Finansowego o podjęcie działań w eliminowaniu zbiorowego naruszania praw na rzecz stron poszkodowanych przez PZU S.A.

Swobodna interpretacja przepisów prawa godzi w interesy słabszych stron sporów.

Największa skala nieprawidłowości ma miejsce w roszczeniach z ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Poszkodowani w zdarzeniach komunikacyjnych nie korzystają ze swoich polis ubezpieczeniowych zawieranych w sposób dobrowolny,  na zasadzie porozumienia stron umowy.

Szkody zgłaszane są u ubezpieczycieli pojazdów sprawców kolizji, wypadków przejmujących zobowiązanie właśnie z polisy OC.

Poszkodowani zostali objęci szczególną ochroną poprzez utworzenie zapisów jednolitego prawa obowiązującego na rynku ubezpieczeniowym, bowiem sami nie mają najmniejszego wpływu na wybór zakładu ubezpieczeń, który naprawi wyrządzoną szkodę.

Z pozyskanych informacji wynika, że temat został podjęty przez Posła na Sejm RP dr hab. Józefa Brynkusa.

Pan Poseł wystosował na adres Prezesa Rady Ministrów Pani Beaty Szydło dwie Interpelacje prosząc o zainteresowanie problemem organ władny – KNF, której Pan przewodniczy.

Do pierwszej Interpelacji odniósł się Pan osobiście przekazując wyjaśnienie Panu Markowi Kuchcińskiemu Marszałkowi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

W dniu 2.11.2017 r. na zadane pytania w Interpelacji odpowiedział ówczesny Minister – członek Rady Ministrów, przewodniczący Stałego Komitetu Rady Ministrów, obecnie Minister Środowiska Pan Henryk Kowalczyk.

Panie Przewodniczący,

Odczytałam odpowiedź udzieloną przez Pana, jak i Pana Ministra z uwagą, zarazem wielkim zaniepokojeniem.

Wynika z nich, iż organ nadzoru KNF nie dostrzega większego problemu w obszarze likwidacji szkód przez PZU S.A.

Dodam, iż nie jest to tylko moja opinia, a określonej grupy społeczeństwa, która uczestniczyła w konfrontacji z PZU S.A ubiegając się o płatność należnych kwot odszkodowań.

Treść odpowiedzi na Interpelację skupia się w znacznej części na objaśnieniu czynności prowadzonych przez podmioty kontrolne.

Interpelacja wraz z odpowiedzią; Tutaj : http://poselbrynkus.pl/?p=4173

Pozwolę sobie w skrócie odnieść się do odpowiedzi sygnowanej podpisem Pana Ministra Kowalczyka.

(..)Ponadto stosownie do przyznanych przepisami prawa kompetencji organ nadzoru w grudniu 2014 r wydał dla rynku ubezpieczeniowego Wytyczne dotyczące likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych, jako swego rodzaju kompendium zasad w zakresie likwidacji szkód komunikacyjnych. KNF weryfikuje stosowanie się zakładów ubezpieczeń do Wytycznych i w razie konieczności podejmuje odpowiednie środki nadzorcze.. Organ nadzoru korzystał m. in. z danych Rzecznika dotyczących nieprawidłowości w likwidacji szkód komunikacyjnych do opracowania Wytycznych, o których mowa w odpowiedzi na pytania 1 i 7 powyżej. Także opublikowany ostatnio, w dniu 4 października 2017 r. raport Rzecznika Finansowego: Wytyczne nadzorcze w sprawie likwidacji szkód komunikacyjnych a praktyki zakładów ubezpieczeń, stał się przedmiotem korespondencji z organem nadzoru w zakresie udostępnienia danych dotyczących informacji zamieszczonych w ww. raporcie(..)

Wytyczne z 16.12.2014 roku sporządzone przez KNF w punktach 13.2- 15.1.-15.2.- 15.3-15.4- 16- 19.1- i wielu innych nie znajdują swojego zastosowania w PZU S.A od 2014 r. do chwili obecnej.

Wytyczne KNF – link TUTAJ https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/wytyczne_dotyczace_likwidacji_szkod_z_ubezpieczen_komunikacyjnych_40006.pdf

Przykład całkowitego pominięcia 15.1.-15.2.-15.3-15.4 z opracowanych Wytycznych, to sporządzanie Kalkulacji Naprawy Pojazdu metodą kosztorysową z uwzględnieniem we wszystkich rozliczeniach części nieoryginalnych, stosowanie potrąceń w materiałach lakierniczych, uznanie stawki roboczogodziny w niezmiennej wysokości od lat – 49 złotych.

Opracowane z udziałem KNF Wytyczne nie stanowią bezwzględnego obowiązku ich stosowania na rynku ubezpieczeniowym.

Taki obowiązek wynika z zapisów kodeksowych, których nikt nie ma prawa lekceważyć.

Przepisy zostały stworzone w konkretnym celu, w tym utrzymania porządku prawnego we wszystkich obszarach życia.

Konieczność stosowania norm prawa w toku likwidacji szkód określają zasady kompensacji ( art. 415 k.c.)

Zdecydowanie najważniejszym przepisem jest Art. 361. § 1. I 2

Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

• 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z zapisu jednoznacznie wynika, iż szkoda, straty, sposób naprawienia zostały przez Ustawodawcę czytelnie zdefiniowane. Powyższe wskazanie, zwane w doktrynie zasadą pełnego odszkodowania, nakazuje zobowiązanemu naprawienie szkody do takiego stanu, w jakim by się znajdował, gdyby zdarzenie powodujące szkodę nigdy nie nastąpiło. Znajduje to odzwierciedlenie w treści uzasadnienia Wyroków Sądów Powszechnych, jak i Sądu Najwyższego. Odszkodowanie ma za zadanie wyrównać wszystkie uszczerbki połączone związkiem przyczynowym ze szkodą.

Ciąg dalszy wyjaśnienia Ministra Kowalczyka:

(..)Należy jednakże zwrócić uwagę, że Sąd Najwyższy pomimo wskazania na oryginalność części wykorzystywanych do naprawy pojazdu, jako istotny czynnik decydujący o tym, czy naprawa jest wystarczająca dla przywrócenia jego do stanu poprzedniego, dopuszcza także sytuacje, w których uzasadniona będzie możliwość przyjmowania do podstawy ustalania odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym i dopuszczenie wykorzystania cen części zamiennych „o porównywalnej, jakości” w rozumieniu § 2 pkt 21 rozporządzenia z dnia 8 października 2010 r. – a więc części zamiennych, „których producent zaświadczy, że są one tej samej, jakości co komponenty, które są lub były stosowane do montażu danych pojazdów samochodowych”(..)

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury oraz doktryny, nawet najbardziej staranna naprawa nie powoduje doprowadzenia pojazdu do jego stanu sprzed wypadku.

Sąd Najwyższy dopuszcza sytuacje, w których uzasadniona będzie możliwość przyjmowania do podstawy ustalania odszkodowania cen części równoważnych oryginalnym i dopuszczenie wykorzystania cen części zamiennych „o porównywalnej, jakości”.

PZU S.A nie odnosi się do określonych sytuacji, a wszystkie kosztorysy naprawy pojazdów oblicza z zastosowaniem części nieoryginalnych, nierealną stawkę za roboczogodzinę, stosuje potrącenia w materiałach lakierniczych rzędu 40 %.

Tym samym żaden poszkodowany nie otrzymuje rozliczenia szkody wobec zasady pełnego odszkodowania, co bezsprzecznie koliduje z art. Art. 361. § 1. I 2.

W odpowiedzi na Interpelację Pan Minister pisze ;

Ministerstwo Finansów i KNF wskazują, że w chwili obecnej kompetencja do władczego rozstrzygania sporów pomiędzy poszkodowanymi dochodzącymi roszczeń od zakładów ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, a tymi zakładami należy wyłącznie do wymiaru sprawiedliwości sprawowanego przez sądy powszechne w ramach konstytucyjnie gwarantowanego prawa do sądu. Tym niemniej w przypadku sporu sądowego Rzecznik Finansowy może przedstawiać sądowi istotny dla sprawy pogląd(..).

Oczywistym jest, że każdy może dochodzić swoich praw w drodze postępowania sądowego.

Jednakże przed oblicze Temidy powinny trafiać sprawy wyjątkowo skomplikowane, w których strony wyczerpały możliwości polubownego zakończenia sporu. PZU S.A narusza przepisy prawa w sposób celowy, zamierzony stosując niedozwolone praktyki, za co nie ponosi żadnej odpowiedzialności.

W podmiocie funkcjonującym na rynku przeszło 200 lat powinni być zatrudnieni i zapewne są pracownicy o wysokich kwalifikacjach. Niestety ich praca oparta jest na wewnętrznych procedurach obowiązujących w PZU S.A, utworzonych i zaakceptowanych przez decydentów w zakładzie, w tym Członków Zarządu.

Wdrożenie i obowiązek świadczenia pracy z poszanowaniem przepisów nie rodziłoby żadnych konfliktów.

Wiedza w organach nadzoru, iż takie działania mają miejsce powinna skutkować natychmiastową reakcją celem nałożenia sankcji, wprowadzeniem zakazu działań godzących w rzeszę poszkodowanych.

Poprawna likwidacja odbywałaby się z udziałem jednej, dwóch osób zatrudnionych w PZU.

Bezsprzecznym jest, iż narażanie poszkodowanych do dochodzenia roszczeń w Sądzie generuje zbędne koszty likwidacji wynikające z opłat sądowych, biegłych, adwokatów, odsetek, które PZU S.A ponosi w każdej przegranej sprawie. Statystyki wskazują, że 99% spraw Sąd rozstrzyga z korzyścią wobec poszkodowanych.

Tak prowadzona polityka ubezpieczyciela z czasem obciąża wszystkich ubezpieczonych wzrostem składek OC na pojazdy.

Sądy „obłożone” są sprawami, co wpływa na wydłużanie oczekiwania, rozstrzygnięcie innych, często bardzo ważnych spraw w sporach cywilnych. Zbędne koszty obciążają wszystkich podatników.

PZU S.A w sposób swobodny, bezkarny narusza również przepis 363 § 2 k.c., co zostało wielokrotnie podnoszone w orzecznictwie Sądu Najwyższego.

Ubezpieczyciel nie ma prawa narzucać poszkodowanemu sposobu przeprowadzenia naprawy warunkując płatność pełnego odszkodowania poprzez udokumentowanie faktu, o czym dowodzą chociażby Wyroki Sądu Najwyższego.

Stanowisko Sądu Najwyższego dotyczące przedmiotowej problematyki zostało określone między innymi w  wyroku z dnia 27 czerwca 1988 r. ( sygn. Akt I CR 151/88). SN uznał, że: „Roszczenie o świadczenia należne od PZU w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana; wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń, co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia”.

SN uznał, że brak jest podstaw prawnych do uzależniania wypłaty kwoty odszkodowania w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych od przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody, bowiem roszczenie jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana. Wysokość świadczenia powinna zaś odpowiadać przewidywanym kosztom, które byłyby niezbędne do poniesienia w przypadku podjęcia decyzji o naprawie pojazdu.

Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić.

W kolejnym orzeczeniu, z dnia 15 listopada 2001 r. (sygn. akt III CZP 98/01), nawiązując do wyroku z dnia 27 czerwca 1988 r., wyroku z dnia 20 lutego 2002 r. ( sygn. akt V CKN 908/00, w wyroku z dnia 7 sierpnia 2003 r. ( sygn.. akt IV CKN 387/01) oraz najnowszym orzecznictwie ( Uchwała z dnia 12 kwietnia 2012 r. ( sygn. akt III CZP 80/11) SN dyktuje jednoznacznie obowiązki wynikające z prowadzenia działalności ubezpieczeniowej.

Dowodem na całkowite oddalenie przepisów prawa są zapisy na Kalkulacji Kosztów Naprawy pojazdów poszkodowanych dochodzących roszczeń z polis OC ubezpieczonych sprawców.

Jeśli chcesz naprawiać pojazd w warsztacie naprawczym:

1) Wybierz warsztat, w którym rozliczysz się bezgotówkowo – będziesz mieć pewność, że nie poniesiesz żadnych dodatkowych kosztów. Współpracujemy z ponad 1000 takich warsztatów w ramach Sieci Naprawczej PZU.

Koszty naprawy w zakładach Sieci Naprawczej PZU są nawet do 30% niższe od kosztów naprawy w nie współpracujących zakładach naprawczych.

2) Znajdź swój warsztat:

• sprawdź na pzu.pl/obsługa-i-pomoc/siec-naprawcza
• zadzwoń – 801 102 102, a następnie wybierz 2.

3) Wstaw swój pojazd do warsztatu, a my zajmiemy się wszystkimi formalnościami.

UWAGA!

Jeśli zdecydujesz się na organizacje i dokonanie naprawy we własnym zakresie w warsztacie spoza Sieci Naprawczej PZU i rozliczenie szkody na podstawie faktur, sprawdzimy na jaką kwotę wyceniają naprawę warsztaty, które z nami współpracują. Jeśli okaże się, że pojazd mógł być naprawiony za niższą kwotę, możemy ograniczyć wysokość wypłaty odszkodowania za naprawę, właśnie do tej kwoty.

W sytuacji dokonania naprawy pojazdu i rozliczenia szkody na podstawie faktur mamy również prawo do przeprowadzenia dodatkowych oględzin pojazdu, aby potwierdzić zakres przeprowadzonej naprawy.

W przypadku:

1) chęci zakupu materiału lakierniczego w wartości wskazanej w kalkulacji,

2) chęci zakupu części zamiennych w cenach wskazanych w kalkulacji,

prosimy o kontakt z PZU POMOC: naprawy@pzu.pl lub pod nr telefonu: (22) 308-48-55.

Powyższy zapis przekazany wraz z rozliczeniem szkody jest zwyczajnym skandalem, wobec którego nikt nie może przejść obojętnie.

PZU nie tylko narzuca sposób naprawy, ale wskazuje, iż podda weryfikacji okazane z tytułu naprawy samochodu faktury oraz zastrzega prawo do ograniczenia płatności zgodnie z wyceną sporządzoną przez zakłady współpracujące z PZU S.A.

W tym miejscu warto dodać, że wyrażenie zgody na współpracę w tzw. obrocie bezgotówkowym z siecią naprawczą, która ma podpisane umowy nie tylko z PZU S.A, ale innymi zakładami ubezpieczeniowymi wpłynęła na znaczną eliminację z rynku małych i średnich przedsiębiorców w branży motoryzacyjnej.

Brak umów z ubezpieczycielami, to ograniczenie usług na rzecz klientów poszkodowanych w zdarzeniach drogowych.

Wskazane powyżej praktyki nie dają gwarancji na uzyskanie pełnej kompensaty z tytułu przeprowadzenia naprawy według wyboru poszkodowanego, narażają klienta na dopłatę różnicy ze swoich środków.

Szanowny Panie Przewodniczący,

Mam doskonałą wiedzę, że organ, którym jest Komisja Nadzoru Finansowego nie jest stroną do rozstrzygania indywidualnych sporów.

W Liście Otwartym obrazuję utrzymujące się nieprawidłowości dotyczące wszystkich poszkodowanych wnoszących roszczenia do PZU S.A z ubezpieczenia OC.

Zadaniem KNF jest nadzór nad poprawnością działania rynku finansowego.

Szczegółowe zasady sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego określa ustawa o działalności ubezpieczeniowej. Wskazuje ona, że organ nadzoru powinien prowadzić bezpośrednio kontrolę działalności , stanu majątkowego zakładu ubezpieczeń.

W toku kontroli zakładu ubezpieczeń badaniu podlega zgodność działalności zakładu ubezpieczeń z prawem, statutem, planem działalności oraz interesem ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

Ogromną rolę, jak i skuteczne eliminowanie nieprawidłowości w tym obszarze wykazywał przez wiele lat Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Sytuacja w zakresie nakładania kar za tego typu procedury diametralnie zmieniła się po podjęciu w dniu 9.09.2015 roku przez Sąd Najwyższy Uchwały :Sygnatura sprawy: III SZP 2/15, która nie pozwala UOKiK na podejmowanie żadnych działań uznając, że poszkodowany w wypadku komunikacyjnym nie jest konsumentem. W związku z tym Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może interweniować w interesie osób dochodzących odszkodowania z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Znaczącą rolę w chwili obecnej odgrywa Biuro Rzecznika Finansowego, które podziela podnoszone zarzuty, iż np. PZU S.A nie przeprowadza likwidacji szkód zgodnie z literą prawa.

Analizując odpowiedź podpisaną przez Pana Ministra wynika, że Komisja Nadzoru Finansowego pozyskuje dane od Rzecznika Finansowego między innymi w zakresie tematu Skarg kierowanych na adres Rzecznika.

Szanowny Panie,

Czy według Pana Przewodniczącego okazane dowody, w tym fakt zaniżania należnych odszkodowań, brak poszanowania definicji pełnego odszkodowania, narzucanie sposobu przeprowadzenia naprawy przez poszkodowanych, wskazywanie warsztatów z sieci naprawczej, wskazywanie podmiotów zbywających części nieoryginalne do naprawy, stawka roboczogodziny w wysokości 49 zł, potrącenia z materiałów lakierniczych, naliczanie we wszystkich rozliczeniach cen części nieoryginalnych jest zgodne z przepisami, czy też godzą w interesy rzeszy poszkodowanych?

Jakie czynności podejmie KNF wobec skandalicznego wręcz działania przez PZU S.A na szkodę poszkodowanych?

Wobec powyższego proszę Pana Przewodniczącego w imieniu swoim, jak i rzeszy osób zainteresowanych problemem o udzielenie odpowiedzi, czy KNF przeprowadzi audyt w PZU S.A w sposób bardzo szczegółowy?

Czy zobowiąże Pan PZU S.A do natychmiastowego zaprzestania działań niezgodnych z prawem?

Czy ewentualne wyniki audytu obciążające PZU S.A doprowadzą do ukarania osób odpowiedzialnych za te nieprawidłowości?

Dodam, iż tysiące ubezpieczonych wierzyło, iż zmiany w Zarządzie PZU S.A doprowadzą do pełnej mobilizacji w opracowaniu procedur chroniących interesy poszkodowanych.

Niestety, tak się nie stało.

W chwili obecnej w pełni potwierdzam zadane przez Pana Posła Józefa Brynkusa pytanie, czy zadaniem PZU S.A jest wspieranie rynku motoryzacyjnego, czy ochrona ubezpieczonych.

W tym miejscu wskazuję, iż działania niezgodne z prawem przez PZU S.A dotyczą również innych roszczeń, w tym między innymi ubezpieczenia dobrowolnego autocasco, świadczeń z umów Grupowego Ubezpieczenia, proponowanych kwot zadośćuczynienia, formy przekazu decyzji ( listem zwykłym) itd.

Temat podejmę odrębną informacją.

Z poważaniem,

Małgorzata Klemczak